Đặc trưng của nhà nước xã hội chủ nghĩa

– Nhà nước xã hội chủ nghĩa là công cụ cơ bản để thực hiện quyền lực của nhân dân lao động đặt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản. Nhà nước này bắt buộc phải đặt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, nếu nhà nước không đặt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản có thể làm thay đổi bản chất chế độ xã hội, có thể lệch khỏi định hướng xã hội chủ nghĩa.

– Nhà nước xã hội chủ nghĩa có đặc trưng về nguyên tắc khác hẳn với nhà nước tư sản, cũng là công cụ chuyên chính giai cấp nhưng vì lợi ích của tất cả những người lao động, tức là tuyệt đại đa số nhân dân. Nhà nước chuyên chính vô sản thực hiện việc trấn áp đối với những kẻ chống đối phá hoại sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa.

– Trong khi nhấn mạnh sự cần thiết của bạo lực và trấn áp, các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin vẫn xem mặt tổ chức xây dựng là đặc trưng cơ bản của nhà nước xã hội chủ nghĩa, của nhà nước chuyên chính vô sản. Lênin cho rằng chuyên chính vô sản không phải chỉ là bạo lực đối với bọn bóc lột, cũng phải chủ yếu là bóc lột mà mặt cư bản của nó là tổ chức xây dựng toàn diện xã hội mới, xã hội xã hội chủ nghĩa và tiến tới xã hội cộng sản chủ nghĩa.

– Nhà nước xã hội chủ nghĩa nằm trong nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Theo Lênin con đường vận động, phát triển của nó là ngày càng hoàn thiện các hình thức đại diện nhân dân, mở rộng dân chủ nhằm lôi kéo đông đảo quần chúng nhân dân tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội.

– Nhà nước xã hội chủ nghĩa là một kiểu nhà nước đặc biệt, nhà nước không còn nguyên nghĩa là nửa nhà nước sau khi những cơ sở kinh tế, xã hội cho sự tồn tại của nhà nước mất đi thì nhà nước cũng không còn, nhà nước sẽ tự tiêu vong.