Quan trọng là tầm hiểu biết của con người đến đâu thì sẽ quyết định sự vật theo hướng duy vật hay duy tâm

tùy theo chủ nghĩa mà quyết định ý thức hay vật chất có trước hay sau. theo chủ nghĩa duy vật thì vật chất có trước và chủ nghĩa duy tâm thì ngược lại.

chủ nghĩa duy vật: Vật chất có trước 

Chủ nghĩa duy tâm: Ý thức có trước

Vật chất và ý thức đồng thời xuất hiện. Còn người cần có đủ ý thức để nhận biết vật chất thì vật chất mới là vật chất. Nếu con người không đủ nhận thức thì vật chất đối với con người cũng không còn là vật chất.